Categorieën
OpenData ThingsThatGoOOPS

Betrapt

“dat het allemaal niet waar is, of in elk geval niet allemaal”

De gemeente loog vandaag. Of was onwetend en onkundig. Beide scenario’s vind ik eng.

Het verhaal begint op 23 maart 2023 als een Utrechtse burger een WOO-verzoek indient om overlastmeldingen van de horeca openbaar te krijgen. Het verzoek krijgt de referentie 2023-0257. Wettelijk heeft de gemeente 4 weken de tijd om een antwoord te geven. Als het een heel groot verzoek is, dan mogen ze daar nog 2 weken bij tellen. En in Utrecht zijn het altijd grote verzoeken. Tenminste als je de gemeente moet geloven, want eigenlijk komt er met de kerende post altijd een lief briefje waarin ze onder verwijzing naar artikel 4.4 tweede lid de reactie-termijn 2 weken oprekken.

Negen weken later, ‘slechts’ 3 weken te laat, komt het besluit van de gemeente. Ze hebben beloten voor openbaar maken. Joepie! Voor de volledigheid melden ze nog netjes dat de openbaar documenten ook op de gemeentelijke website zetten. Dat zijn ze overigens wettelijk verplicht.Openbaar makenEn hier begint de eerste leugen. Iets meer dan 2 weken later worden er wel wat gepubliceerd, maar natuurlijk niet het gevraagde document. De gemeente heeft daar reden voor “De bijlage is te groot om de plaatsen op de website“. Mijn nieuwsgierigheid is gewekt, en ik vraag het document via de email op in de verwachting dat het document van vele MB’s is. Het blijkt om een excelsheet te gaan van 2000 regels, samen goed voor een schamele 217kb. Bij veel burgers leeft al het gevoel dat de gemeente er alles aan doen om de horeca-ondernemers de hand boven het hoofd te houden. Het niet publiceren van een klachtenoverzicht, vind ik daar wel bij horen. Ik gooi het hele verhaal dus maar op Twitter en BlueSky. De gemeente weet, dacht ik, dat je stil moet zitten als je geschoren wordt. Maar na wat aandacht van een journalist wordt er blijkbaar toch besloten te reageren EN de sheet met klachten alsnog op de website te zetten. Ze passen de tekst op de pagina aan en melden op Twitter dat allemaal wel meevalt. Was gewoon omdat het  .. naja, dit zeggen ze:

De gemeente beschuldigt me hier niet alleen van een leugen, maar maken daar ook nog een een “grappige” opmerking van. Wat deze JvH blijkbaar niet wist, is dat alle pagina’s van de gemeente elke dag gearchiveerd worden. Ik confronteer hun dus met hun leugen.Michel Eggertmont springt ook aan op deze leugen van de gemeente.  Want natuurlijk mag de gemeente een excel publiceren. Het is alleen tegen het beleid. Want A) ze behoren open formaten (odf) te gebruiken en B) een PDF te publiceren omdat je daar als data-analist niets mee kan.

Ze kunnen het dan nog niet laten en proberen het nog goed te praten.“Voor het gemak”. De gepubliceerde PDF is maar liefst bijna 6 keer zo groot als de originele sheet die ze wegens ‘te groot’ niet wilden plaatsen. Daarnaast, zoals ik hier boven al zei, is een PDF waardeloos voor data-analisten. De metadata van de PDF laat ook nog eens zien wie de sheet gemaakt heeft en dat het op dinsdag 5 september 2023 09:33:47 UTC. En dat maakt het helemaal grappig, want dat is slechts een paar minuten nadat een journalist hun belde om opheldering over het niet publiceren. De metadata laat ook zien dat ze gebruik maakten van Adobe om de pdf te genereren. Nog een bewijs dat de opdracht van de gemeenteraad om zoveel mogelijk met open source producten te werken, niet wordt nageleefd.

Maar stond er nou iets leuks in die sheet? Ik vind van wel. Van de 2000 klachten worden 1300 ongegrond verklaard en 15 geclassificeerd als “mogen we niets aan doen”. Met 140 meldingen wordt wel iets mee gedaan, al is onduidelijk wat. Met 500 meldingen wordt helemaal niets gedaan (of niets over genoteerd). Vanuit de sheet zijn leuke plaatjes te halen. Zoals een wordcloud van de horeca-tenten waar de meeste klachten over binnenkomen. Wil je zelf ook kijken in de data? De Excelsheet met klachten over de Utrechtse horeca staat hier als xlsx en hier als odf.

 

 

 

Categorieën
ThingsThatGoOOPS

Watergate

Utrecht heeft zijn eigen Watergate. Het begint in de zomer van dit jaar als ik op Twitter de gemeente vraag waarom de waterpaal (ook bekend als ‘watertappunt’) op het Jaarbeursplein droog staat. Een paar dagen later herhaal ik mijn vraag en paar dagen later nog een keer. Uiteindelijk reageert de gemeente met de melding dat de paal droog staat omdat er een bacterie in de leiding is aangetroffen. Er worden geen details gegeven en dus stel ik op 30 juli via het reguliere vragen-proces een vraag (zaaknummer 9136587) over het hoe en wat. De termijn om vragen te beantwoorden is 5 werkdagen. Bijna 3 weken later is er nog geen antwoord op mijn vraag gekomen en dus bel ik de gemeente voor een update. De vriendelijke dame aan de telefoon is het me me eens dat het te lang duurt een stuurt een reminder naar de behandelend ambtenaar. Op 30 augustus heb ik nog steeds niets gehoord en dus bel ik maar weer voor een update. De dame aan de telefoon weet me te vertellen dat de vraag intern is opgepakt en dat er nu toch echt iemand mee bezig is.

Ondertussen heb ik natuurlijk niet stilgezeten. Ervaring leert dat als er niet gereageerd wordt, er vaak echt iets aan de hand is. En dus ga ik op onderzoek. De waterpaal op het Jaarbeursplein staat er nu iets meer dan een jaar. De waterpaal zelf is gekocht in een dealtje met het commerciele bedrijf Join the Pipe. Het bedrijf claimt dat het bestaat om overal op de aarde mensen te voorzien van vers water. En al hoewel het ook een organisatie is die gratis lege plastic waterflesjes levert aan derde wereldlanden, lijkt het commerciële Join-the-Pipe hoofdzakelijk bedoeld om geld te verdienen. Via via is het volledig eigendom van de Beuningse (Nijmegen) familie Vallen (kvk 33229262). Join-the-Piper levert in Utrecht 61 waterpalen voor 3250 euro per stuk. De wijk noord-west is het meest dorstig met 16 palen. Leidsche Rijn is blijkbaar nat genoeg en krijgt er maar 1. Het gaat hier alleen om de palen zelf. Het water en de waterleiding wordt geleverd door Vitens. Vitens is eigendom van gemeentes en provincie. Utrecht is voor 5% eigenaar van Vitens. Omdat de 61 palen in totaal bijna 2 ton kosten, is er een issue met de aanbestedingsregels. Maar gelukkig is daar een oplossing voor. De gemeente koopt de palen niet bij Join-the-pipe, maar bij Vitens, hunzelf dus. Vitens is ook verantwoordelijk voor het water dat uit de 3250 euro per stuk kostende waterpalen komt. Vitens zelf heeft geen watermannen meer in dienst en heeft de controle-taak uitbesteed aan Aquador. Kosten zijn 290 euro per jaar, per paal. Da’s bijna 18.000 euro per jaar. Het mag wat kosten.

Terug naar de paal. Ik bel eerst met Vitens en die verwijst me direct door naar Aquador. Daar krijg ik een vriendelijke meneer aan de lijn die mij weet te vertellen dat de paal op het Jaarbeursplein afgesloten is omdat er bij controle de poepbacterie E. coli is aangetroffen. Op verzoek krijg ik het keuringsrapport opgestuurd. Dat blijkt echter het rapport van de herkeuring te zijn van medio september. Hoe smerig het water uit de paal precies is geweest is dus onbekend. Het is ook onbekend wat de status van de andere 60 palen in de stad zijn. Zijn die net zo smerig? In de vragen over de details die ik stel in juli, vraag ik expliciet naar de testverslagen en of die openbaar gemaakt kunnen worden. Is het niet reageren van de gemeente dan echt een teken dat er iets te verbergen is?

Op 6 september bel ik via het beroemde nummer 14030 maar weer eens met de gemeente Utrecht om te informeren naar de status van mijn ondertussen bijna bejaarde vraag. De wachtrijen zijn weer eens uitputtend. Na 17 minuten weet een ambtenaar mij te vertellen dat er iemand mee bezig is. Ik vraag of ik doorverbonden kan worden met de behandelend ambtenaar, maar die weigert mij telefonisch te woord te staan. Dan is bij mij de maat vol en maak ik een klacht (zaaknummer 9247728) richting de afdeling die vraag moet beantwoorden; Volksgezondheid. De reactietermijn voor klachten is 5 werkdagen. Vijftien werkdagen later bel ik maar ff met de gemeente, want de stilte vanuit de gemeente was oorverdovend. Na weer een lange wachttijd krijg ik te horen dat de behandeld ambtenaar vrij is. Zucht.

Dan maar een stapje hoger en daarom maak ik werkdag later een klacht (zaaknummer 202126945) aan bij de Nationale Ombudsman wegens het niet reageren van de gemeente op de klacht over de afdeling Volksgezondheid. De Nationale Ombudsman neemt mijn klacht in behandeling en weet mij op 26 oktober te berichten dat de gemeente nu echt heel snel contact met me gaat opnemen. Een paar dagen later bel neem ik contact op met de Nationale Ombudsman om hun in te lichten dat de gemeente nog steeds zwijgt in alles talen. Ook in het Chinees. Later op de dag belt de Nationale Ombudsman dat mijn klacht over de afdelling Volksgezondheid doorgestuurd is naar de afdeling Stadsbedrijven en dat zij contact met me gaan opnemen. Ik ben verbaasd hierover (to say the least!) en vraag of het echt zo iets dat een klacht over 1 afdeling wordt doorgestuurd naar een andere afdeling. Daar komt geen antwoord op en dus vraag ik het nog een keer. Dat blijkt tegen de regels van de Nationale Ombudsman te zijn en de verbinding wordt verbroken.

Op mijn initiële vraag kwam geen antwoord. Op mijn klacht over het geen antwoord krijgen, kwam geen antwoord. Na bemiddeling van de Nationale Ombudsman over mijn klacht over het geen antwoord krijgen op de klacht over geen antwoord krijgen, kwam geen antwoord. De gemeente dwingt mij om juridische stappen te ondernemen om helderheid te krijgen over de kwaliteit van het drinkwater in de stad.

En de paal? Die is medio september opnieuw gekeurd en goed bevonden. Hij geeft weer water. Hoe smerig is onbekend. Ik weet wel dat ik geen water meer ga gebruiken uit de waterpalen in Utrecht.

Categorieën
ThingsThatGoOOPS

Bankjesgate

Veertig jaar geleden stond het beeldje van Anne Frank nog op de hoek van de Lange Jans en het Janskerkhof. Er stonden daar toen ook vier grote banken waar je ongestoord op kon zitten. Tegenwoordig is het beeldje van Anne Frank op een voor de commercie minder lastige plek gezet en staat er nog maar 1 bankje op het Janskerkhof. En een reclamezuil die maar blijft schreeuwen om aandacht, maar dat is weer een ander verhaal.

drie bankjes op het JanskerkhofIn 2009 staat er nog geen schreeuwende reclamezuil op het Janskerkhof. Wel drie banken. Die ook veelgebruikt worden, zoals je kan zien op bovenstaande foto van Google Maps. Het zijn mooie banken waar je aan 1 kant op kan zitten. Het zat deze eeuwenoude plek heerlijk om te kijken naar het jachtige Utrechtse leven. De banken werden ook gebruik door dak- en thuislozen en dat was genoeg reden voor de gemeente Utrecht om het te willen veranderen.

Er dus moesten de bankjes weg. De drie bankjes werden vervangen door twee waar je aan beide kanten op kon zitten.  Allemaal iets krapper en minder comfortabel. Het meer mensen op minder ruimte  was toen (2016) blijkbaar al het motto van de gemeente Utrecht. De bankjes bleken nog steeds gebruikt te worden door mensen die de gemeente liever niet zichtbaar heeft en dus …

… kregen we in 2018 nieuwe bankjes. Deze hadden alleen nog twee houten planken als zitting. Geen foto’s van mensen die er op zitten, want zelfs voor even uitrusten waren ze niet comfortabel genoeg.  Dat is nog niet genoeg volgens de gemeente en dus komen er nieuwe bankje met een grote stang in het midden zodat je er niet meer op kan liggen. Wel met latten, dus ze zaten wel prettig.

En dan wordt het zomer 2020. Een leverancier rijdt met zijn vrachtwagen tegen 1 van de bankje aan en beide bankjes worden weggehaald. Op Twitter wordt gevraagd waar de bankjes gebleven zijn en de gemeente reageert :

He, het ging toch om twee bankjes? Vast een tikfout toch? We wachten rustig af. Maar het duurt en het duurt en een half jaar later vraag ik ook maar eens wat er aan de hand is (zaaknummer 8651043). De reactie van de gemeente is op zijn minst gezegd bijzonder. De gemeente bevestigd mijn vraag over meerder bankjes (meervoud), en gaat vervolgens verder met 1 (enkelvoud).  En dat terwijl er toch echt twee bankjes weggehaald zijn. Vanwege corona komt er voorlopig geen nieuw bankje. Vanwege corona. We zijn in ieder geval van “er wordt gekeken naar een nieuwe bank” gegaan naar “we verwachten er weer een bankje te plaatsen”. Op 19 april, driekwart jaar, nadat 1 van de twee bankje kapot is gereden, besteld de gemeente een nieuwe bank: “een stijlvolle bank met een ontspannen zit”.

OrderbevestigingVerwachte levering is week 25. Da’s de week van 21 juni. Maar week 25 komt en gaat. Het hout moet blijkbaar van ver komen de levering wordt uitgesteld naar week 32, de week van 9 augustus. Maar ook week 32 komt en gaat voorbij zonder een bankje achter te laten.  De gemeente beloofd wel om de bank onmiddellijk te plaatsen als die geleverd is. Helaas. Weer blijkt er vertraging te zijn en de nieuwe afleverdatum wordt op week 35 gezet, de week van 30 augustus. Ook week 35 komt en gaat.  Maar uiteindelijk … In de ochtend van 15 september, 15 maanden nadat 1 van de bankjes kapot gereden is, is Stadsbedrijven bezig een nieuwe bank te plaatsen.

Resten nog 2 vragen:

waar blijft het tweede bankje op het Janskerkhof?
Waarom heeft de gemeente Utrecht zo’n hekel aan bankjes?
Foto uit het Utrechts Archief. Twee van de vier bankjes in 1988.

 

Categorieën
ThingsThatGoOOPS

Paaltjesgate

Paaltjesgate

De Maliebrug ligt er al bijna 400 jaar. Tot het begin van de 20e eeuw was het de belangrijkste verbinding vanaf het Lepelenburgpark naar de Maliebaan. Tegenwoordig is dat de veel grotere Herenbrug en is de Maliebrug alleen voor fietsers en voetgangers.

Toen in 2015 (ongeveer) het project voor herstel van de werfkelder van start ging was daar veel zwaar verkeer voor nodig. Dat was natuurlijk cynisch, want juist door het zware vrachtverkeer waren de werfkelders in slechte staat. De Herenbrug werd ongeschikt bevonden voor het zware verkeer en daarom werd besloten de veel sterkere Maliebrug daarvoor in te zetten. De brug werd voorzien van metalen beplating om de originele brug te beschermen en er werd een kleine strook gemaakt voor de voetgangers. Het paaltje dat tot dan toe het autoverkeer tegen had gehouden, werd een los paaltje zonder sleutel.

De meeste buurtbewoners snappen dat het ergens voor nodig is en accepteren de overlast. In 2016 en 2017 komen er wel wat klachten, maar die zijn te overzien en ontsnappen aan de aandacht van de media. In 2018 is het paaltjes ondertussen verdwenen en wordt de Maliebrug veelvuldig gebruikt door sluipverkeer. Dat gaat de bewoners toch wat te ver en in mei 2018 krijg ik, als lid van de wijkraad binnenstad, het verzoek van een wijkbewoner om er eens aandacht aan te besteden.

Op 5 juni 2018 vraag ik er voor het aandacht bij de gemeente. De Maliebrug is op dat moment vanwege de opbreking van de Maliesingel ook de route voor de hulpdienst de stad in en dus is het afsluitende paaltje weg zodat de hulpdienst zonder vertraging er door kunnen. Dat levert natuurlijk ook sluitverkeer op en daar besteedt het AD op 13 juni 2018 aandacht aan.

Dan vindt de gemeente het toch ook wel gervaarlijk voor de voetgangers en op 23 juni 2018 wordt er plastic blokken neergezet als afscheiding tussen de voetgangers en de vele auto’s en vrachtwagens die er langs komen. Op ongeveer datzelfde moment wordt er ook weer een paaltje geplaatst. Een losse dit keer en dat is eigenlijk het begin van Paaltjesgate. In 2018 melden we trouw als er een paaltje mist. In de loop van de weken, maanden, jaren neemt de meldingsbereidheid af. Eind juli besteedt de Telegraaf er nog een artikel aan.  Het mag allemaal niet helpen en na de zomer van 2020 geven we het maar zo’n beetje op. De tijdlijn van het paaltje is al met al toch een indrukwekkend lijstje geworden.

2016-11-16 - Onbekend : Paaltje weg
2018-07-03 - Sjoerd : paaltje weg
2018-07-05 - Gemeente : paaltje terug
2018-07-16 - Sjoerd : paaltje weg
2018-08-03 - Fred : paaltje terug
2018-08-14 - Sjoerd : paaltje weg
2018-08-15 - Fred : kapot paaltje meegenomen
2018-08-29 - Martijn : zet paaltje terug
2018-09-05 - Onbekend : paaltje weg
2018-09-11 – Els : paaltje weg
2018-10-28 - Els : zelf paaltje teruggezet
2018-11-05 - Els : paaltje is weg
2018-11-14 – Els : zelf paaltje teruggezet
2018-11-15 – Els : zelf paaltje teruggezet
2018-11-27 – Els : paaltje verdwenen
2018-11-29 – Els : paaltje nog steeds weg
2018-12-07 – Mariska : paaltje weg
2018-12-12 – Els : paaltje staat er weer
2019-01-10 – Els : paaltje weer teruggezet
2019-01-12 – Els : paaltje weer teruggezet
2019-01-15 – Els : paaltje stuk
2019-01-29 – Els : paaltje weer teruggezet
2019-01-31 – Fred : zelf paaltje teruggezet
2019-02-06 – Els : paaltje zelf teruggezet
2019-02-18 – Els : paaltje zelf teruggezet
2019-03-07 – Els : paaltje zelf teruggezet
2019-03-11 - Els : paaltje zelf teruggezet
2019-03-18 - Els : paaltje zelf teruggezet
2019-03-19 - Els : paaltje zelf teruggezet
2019-03-29 - Els : paaltje zelf teruggezet
2019-03-31 - Els : paaltje zelf teruggezet
2019-04-01 - Els : paaltje zelf teruggezet
2019-04-07 - Els : paaltje verdwenen
2019-04-17 - Fred : paaltjes zijn op
2019-10-16 - paaltje wordt uit de gracht gevist
2019-11-21 - Els : paaltje stuk
2019-12-20 - Martijn : paaltje stuk
2020-03-03 - Els meldt: Paaltje is weg

In augustus 2018 krijgen we te horen dat het allemaal nog ff duurt: nog 6 maanden. Eind januari 2019 krijgen we te horen dat het nog 3 maanden duurt. In november 2019 horen we dat het begin 2020 weer in originele staat zal zijn. En dan eindelijk … 21 mei 2021, VIER EN EEN HALF JAAR nadat we begonnen met klagen is de originele situatie hersteld.

Dan blijft de vraag of dit allemaal nodig was … De Maliebrug werd voor zwaar verkeer ingezet omdat de Herenbrug het niet aan zou kunnen. Natuurlijk geloven we dat niet. Maar het duurt tot januari 2019 voordat de gemeente de Herenbrug gaat testen. In februari 2019 komt het antwoord dat de herenbrug prima geschikt is voor zwaar verkeer en dat de Maliebrug weer hersteld zal worden. Vrachtverkeer gaat weer gewoon via de Herenbrug. Waarom het vervolgens nog 2 jaar moet duren voordat de Maliebrug weer hersteld is, blijft onbegrijpelijk. Vragen er over zijn nooit beantwoord.

Ondertussen is Paaltjesgate een begrip dankzij de vele tweets die onder andere Els, Mariska, Tonny, Ria en Teintje er aan besteden. De gemeente weet niets anders meer te doen dan er geintjes over te maken.  Klant Contact Center (KCC) medewerkers ^AK en ^MK maken er ook maar wat geintjes over als we weer een paaltje vermist melden. Op inhoudelijk vragen geeft KCC geen antwoord.

Is er dan helemaal niets te melden over dit aan alle kanten mislukte project? Zekers wel. Ik heb een enorm respect gekregen voor Fred, die als medewerker van de gemeente met ons in gesprek bleef en zijn frustratie met ons deelde. Mocht er ooit een verkiezing van Ambtenaar van jaar komen, dan nomineer ik Fred Nuwenhuis.

Er is nog een vreemd iets aan deze zaak; het gebrek aan media-aandacht. Op het stukje in het AD en de Telegraaf na, blijft het redelijk stil. In 2020 besteedt deNUK er twee (1 en 2) artikelen aan. Ook in de politiek is er maar weinig aandacht voor. Er zijn 1 keer mondelinge vragen over gesteld door de Christenunie (link). De beantwoording daarvan door wethouder Van Hooijdonk laat wel zien dat ze niet even onderzoek gedaan heeft naar de actuele situatie en slechts de teksten oplepelt die haar ambtenaren haar gaven.

Mocht er nog een ambtenaar zijn die denkt dat dit allemaal wel mee valt en dat het allemaal vast niet zo erg is geweest als ik het hier doe voorkomen, dan nodig ik die graag uit om onderstaande zaaknummer eens te checken.

4205824, 4638707, 5275642, 5374071, 5403935, 5401409, 5449732, 5502509, 5517550, 5544371, 5618990, 7171473

 

Ons paaltje: Vernederd en verketterd

** update 27 mei 2021 **

Met dank aan @EricRoeske voor de verslaglegging.Paaltjesgate met een borrel afgesloten